‘Muziek is zo krachtig omdat het mensen dicht bij elkaar kan brengen’, aldus de Iranese metal-muzikant Ali Sanaei. Dit geldt echter lang niet voor alle metal-muzikanten uit het Midden-Oosten. Veel leiders uit die regio vinden metal duivelse muziek en zijn van mening dat de muzikanten ervan nooit goede moslims kunnen zijn. Een voormalige all-female metal-band uit Egypte gaat in tegen deze gedachtegang. Kunnen zij onder de harde hand van het regime uitkomen?
Tekst /// Yalou van der Heijden Beeld /// Isis Brandt-Corstius
Toen Cherine Amr in haar tienerjaren een cd van metalband Metallica hoorde, was ze verkocht: deze muziek wilde zij ook maken. Ze leerde gitaar spelen en begon naast zingen ook met screamen (zangtechniek in metalmuziek). Tijdens een jazzconcert in Alexandria liep ze klassiek kerkvioliste Nancy Mounir tegen het lijf. Ze besloten samen te jammen en in 2005 ontstond hun band Massive Scar Era (a.k.a. Mascara). In een skype-interview met Tijdschrift Cul vertelt de zangeres dat ze veel weerstand ondervonden tegen hun muziekkeuze. Zo verboden de ouders van Cherine haar samen met jongens muziek te maken. Om haar te beschermen tegen misbruik, maar ook in de hoop haar geheel van metal te weerhouden. Dit lukte hen niet en de eerste vrouwelijke metalband van Egypte was een feit. Hoewel haar ouders haar het liefst iets anders zien doen, hebben ze Cherines keuze inmiddels geaccepteerd.
Screamen tegen de Moslimbroeders
Momenteel woont Cherine in Canada, maar toen ze als accountmanager voor een reclamebureau in Caïro werkte, ondervond ze veel discriminatie. Nadat de Moslimbroederschap de presidentiële post van Hosni Moebarak in 2012 overnam, verdeelde zij de goede banen onder haar eigen leden. Zo ook de baan als projectleider bij het bedrijf waar Cherine werkte. Op deze manier maakte zij kennis met de denkwijze van de Moslimbroederschap die haar ongeacht haar goede prestaties liever thuis zag zitten. Ze vertelt dat ze uit dit soort situaties muzikale inspiratie haalde. Dat haar neutraliteit ten opzichte van de Moslimbroederschap is veranderd, hoor je terug in het nummer My Ground, waarin ze haar gevoelens en ervaringen verwoord: ’Grow that beard, don’t shake my hand. Try to cover my face, try to cover my hair. Shut me off, but I wouldn’t care, I held my head high as I scream out loud; I stand my ground.’
Toen ik met de band begon was ik niet bezig met politiek, ik wilde gewoon muziek maken.
Cherine gaf in het interview aan dat ze tijdens het schrijven van nummers weldegelijk beïnvloed worden door politieke gebeurtenissen in hun land. Toch maakt Mascara in eerste instantie muziek uit passie en niet om een activistisch standpunt in te nemen: ‘Toen ik met de band begon was ik niet bezig met politiek, ik wilde gewoon muziek maken.’
Duivelse praktijken
De klanken van metal gemixt met de verschillende powergenres die de metalheads uit het Midden-Oosten maken, vatten de situatie waarin zij opgroeiden goed samen. Muziek vormde hun uitlaatklep tijdens het opgroeien onder corruptie en gewelddadige regimes. De frustraties uit hun jeugd en soms ook nog het heden, zijn terug te horen in de vaak snelle en rauwe metal-muziek. Volgens muzikant en Midden-Oosten-deskundige Mark LeVine begreep de Egyptische regering de teksten bij de metal-muziek waarschijnlijk niet helemaal, maar kon ze zich zeker inleven in de problemen die deze teksten konden veroorzaken. Dit zorgde in 1997 voor een hardhandig optreden tegen de metal-scene. Honderden metalheads werden opgepakt en vervolgd met aanklachten als ‘satanische verering’ en het ‘pogen om moslims te bekeren’.
De metal-scene kreeg de stempel ‘satanisch’ en werd niet geaccepteerd door de maatschappij. Dit zorgde ervoor dat de metal-scene voor langere tijd ondergronds ging. Hoewel Cherine nog jong was toen dit gebeurde, herinnert ze het zich wel. Krantenverkopers gebruikten de satanische stempel als verkoopleus op de boulevard van Alexandria. Toch heeft het haar niet beïnvloed in haar muziekkeuzes. Ze deed iets uit passie en dat had volgens haar niks te maken met anti-islamitische of satanische uitlatingen. Sterker nog: de gedachte dat mensen vinden dat je geen goede moslim en metal-muzikant tegelijkertijd kan zijn vindt de zangeres ‘pure bullshit’. Ze is zelf moslima en kan deze twee zaken prima samen laten komen. ‘Ik doe op het podium niets geks dat mijn geloof afkeurt’, stelt Cherine.
Volgens de zangeres wordt de metal-scene als zondebok gebruikt door de overheid. Om de aandacht af te leiden van politieke zaken zorgen ze ervoor dat de media-aandacht uitgaat naar ‘satanische bands die de ethiek van het land komen verstoren’. Veelal is het echter prima om metalmuziek te spelen, zolang de eigenaar van de concertzaal maar over de juiste papieren beschikt. De harde hand van het regime is dus alleen voelbaar als ze in hun voordeel gebruikt kan worden. Toch ziet Cherine de toekomst van Massive Scar Era liever in het buitenland. Het liefst tekent ze bij een label en ziet ze haar fanbase ook buiten het Midden-Oosten groeien. Want muziek brengt mensen dichter bij elkaar, mits het in alle vrijheid gespeeld kan worden.
Comments